Nieuwsbrief opgesteld door Pieter Passchyn, rundvee specialist bij Vanden Avenne-Ooigem.
Wat is het voersaldo ?
Voerkosten bedragen typisch 40 tot 60% van de totale kost om melk te produceren. Bij de huidige volatiele markten, kan dit zelfs oplopen tot 70%. Om blijvend rendabel te kunnen zijn, moet een veehouder zich baseren op het bedrag dat overblijft nadat men de voerkosten heeft afgetrokken van de melkopbrengsten. Dit voersaldo is een echte KPI (Kritieke Prestatie Indicator) en het is dus van cruciaal belang om hier inzicht in te hebben.
Hoe bereken ik het voersaldo ?
Voersaldo wordt normaal gezien berekend per koe per dag en uitgedrukt in euro. Hieronder wordt de formule weergegeven:
Voersaldo (€/koe/dag) = (Prijs (melk) x Dagelijkse melkproductie/koe/dag) - Dagelijkse voerkosten (€/koe/dag)
Enkele belangrijke opmerkingen:
- Prijs melk = de totaal uitbetaalde melkprijs, inclusief premies
- Dagelijkse melkproductie = totale melkproductie, inclusief melk die gevoerd wordt aan kalveren of antibiotica/residu melk
- Dagelijkse voerkosten = totaal gevoerd rantsoen, inclusief restvoer.
Het is essentieel dat men als veehouder weet hoeveel kilogram voer er per dag gegeven wordt aan de dieren en dat men ook het correcte drogestofgehalte weet van kuilvoeders (maïs, gras, perspulp). Voor bedrijven die gebruik maken van krachtvoerstations en/of robotten, is het interessant om het voersaldo per koe te weten. Daarnaast moet men altijd de kostprijs van zelf geteelde ruwvoeders juist kunnen inschatten.
Wat beïnvloedt het voersaldo en de efficiëntIe om melk te produceren ?
Bij een hoger vervangingspercentage zijn er proportioneel meer jonge dieren. Er zijn veel bedrijven die te veel jongvee aanhouden. Daarnaast haalt gemiddeld genomen maar 85% van de geboren kalveren de eerste afkalfleeftijd. Ook zijn jonge dieren (1e en 2e kalfsdieren), doordat ze nog moeten groeien, belast met een lager voersaldo.
Een korte tussenkalftijd is essentieel voor de meeste dieren: begin lactatie breekt de koe haar lichaamsreserves af en zet die om in melk met als resultaat een efficiëntere productie.
Elke ontsteking kost energie die bijgevolg niet kan omgezet worden in melk, dus algemene preventie van dierziekten is een must (uiergezondheid, klauwen, transitieaandoeningen, etc…). Daarnaast gaan koeien met hittestress minder eten en verliezen ze extra energie ten gevolge van ‘leaky gut’: lagere efficiëntie als gevolg. Er is zeker ook een erfelijke factor die voerefficiëntie helpt verklaren, maar dan vooral berekend op koeien die meer dan 250 dagen in lactatie zijn.
Wat ben ik er mee ?
Beschikken over het voersaldo geeft inzicht in de manier waarop het bedrijf moet gerund worden. Vooral het uitzetten van voersaldo in de tijd kan de impact van hittestress, bepaalde graskuilen of maïskuilen, voederadditieven, stalbezetting, melkprijs, etc.. aantonen.
Vraag uw rundveespecialist om samen met u het voersaldo te berekenen!