APP

Nieuwsbrief opgesteld door Amaury Vervack, bedrijfsdierenarts bij Vanden Avenne-Ooigem

Het is weer lente !

Zoals alle jaren duiken steeds dezelfde problemen op, in dit tussenseizoen alsook in de herfstperiode. Eén van die problemen is een longontsteking met Actinobacilus Pleuropneumoniae, beter bekend als APP of éénzijdige longontsteking. Sommige mensen kennen dit nog als “Hemofilus”, afkomstig van de oudere benaming Heamophilus Pleuropneumoniae. Deze aandoening komt het vaakst voor bij vleesvarkens maar kan in principe optreden bij alle varkens, van biggen in de kraamstal tot zeugen.

Wat is APP ?

• Bacterie uit gram-negatieve groep;
• 15 verschillende serotypes, het één kwaadaardiger dan het andere;
• 1 varken of bedrijf kan drager zijn van meerdere serotypes;
• Nestelt zich in de tonsillen en de neus (zonder symptomen);
• Pasgeboren biggen normaal negatief;
• Overdracht van zeug naar big in eerste levensdagen.

Klinische uitbraak

• Bijna altijd te herleiden naar een vorm van stress
  • meermaals verhokken
  • mengen van groepen
  • transport
  • overbezetting
  • tocht
  • hoge relatieve vochtigheid
  • temperatuurschommelingen
  • groepsinspuitingen
  • …
• Kiem daalt in de diepere luchtwegen
• Maakt Apx-toxines aan die celwanden afbreken en weefselschade veroorzaken.

verloop van een uitbraak

APP kent drie verschillende vormen, nl. een hyperacute, een acute en een chronische vorm.

Bij de hyperacute vorm is het typische beeld enkele dode varkens, meestal in hetzelfde hok, waar de dag voordien niets aan te zien was.

Vaak zullen de andere varkens in het compartiment ook aangetast zijn en vertonen dan een acute vorm. Deze varkens kennen een iets trager ziekteverloop. Ze bouwen koorts op, zijn apathisch, en gaan typisch fankenslag vertonen.

De chronische vorm verloopt subtieler en veel trager, dit gaat gepaard met minder sterfte. In het slachthuis worden longen afgekeurd ten gevolge van de chronische vorm van APP zonder dat de veehouder bewust is dat er iets aan was.

Bij zowel de acute als de chronische vorm zullen de genezen varkens typisch een droge hoest produceren bij het leveren van inspanningen (bv. bij het rechtjagen). Dit hoesten is het gevolg van de vergroeiingen tussen long en longvlies. De aandoening begint meestal in een klein gedeelte van de stal (meestal beperkt tot één of enkele hokken) en kan hierna zeer snel verspreiden naar de rest van de stal. Afhankelijk van de agressiviteit van het serotype en de weerbaarheid van de varkens kan het ziektebeeld snel of traag, ernstig of minder erg evolueren. Gestorven varkens hebben typisch bloederig schuim dat uit de neusgaten loopt.

Diagnose

• Symptomen in de stal (flankenslag, plotse sterfte, koortsachtige varkens);
• Autopsie;
• Labo-analyse (bacteriologie + antibiogram)
  
  zie foto 1

Behandeling

• Gevoelig aan vele antibiotica (opgepast : regelmatig resistentie);
• Groep behandelen via drinkwater, ziekste dieren via injectie;
• Koorts remmen om sterfte te vermijden.

Preventie

• Optimaliseren van bedrijfsvoering
  • Zo weinig mogelijk mengen van groepen
  • Optimaliseer stalklimaat
    • Schakel zoveel mogelijk weersinvloeden uit
    • Probeer temperatuurschommelingen te vermijden (let op warme dagen, koude nachten) - zie foto 2

• Vaccinatie
  • Volgende stap na optimalisatie van bedrijfsvoering;
  • Commerciële vaccins of autovaccins beschikbaar;
  • Bedrijfsstrategie uitzetten met bedrijfsdierenarts (elke situatie is anders).

Eradicatie

• Kiem moet volledig van het bedrijf verwijderd worden;
• 2 manieren :
  • Antibioticabehandeling in volledige kraamstalperiode om overdracht zeug-big tegen te gaan:
    • Positieve fokdieren opruimen
    • Programma duurt minimaal 9 maanden
    • Niet meer hedendaags (denk aan AB reductie)
  • Depop-repop:
    • Alle dieren op het bedrijf opruimen
    • Volledig bedrijf kuisen en ontsmetten
    • SPF-dieren herintroduceren op het bedrijf
    • Zeer duur en geen garantie op succes